Wspólne stanowisko organizacji pozarządowych w sprawie proponowanych zmian w treści Dyrektywy o Prawach Ofiar

W dniu 13 czerwca Rada Unii Europejskiej przyjęła swoje stanowisko w sprawie rewizji Dyrektywy o prawach ofiar. Mimo, że ponad dwanaście lat po jej pierwszym przyjęciu była to okazja do wzmocnienia praw ofiar przestępstw, obecne stanowisko Rady pokazuje niewielką gotowość do takich działań. Propozycje Komisji Europejskiej zostały w dużej mierze odrzucone lub osłabione, zmieniając zobowiązania na jedynie opcje, co ogranicza skuteczność Dyrektywy i pozostawia wiele ofiar niewystarczająco chronionych. Konkretnie, usunięto lub osłabiono prawa dotyczące bezpiecznego zgłaszania przestępstw, wsparcia sądowego, dostępu do opieki medycznej, ochrony prywatności, prawa do informacji i udziału, odszkodowań od sprawców, środków prawnych oraz przeglądów decyzji. Ponadto, zmniejszono rolę organizacji pozarządowych, co zwiększa ryzyko stygmatyzacji i dyskryminacji.

Stanowisko Rady kontrastuje z raportem Parlamentu Europejskiego, który proponuje skuteczny ramowy akt prawny dla skoordynowanego wsparcia, ochrony i sprawiedliwości dla ofiar przestępstw. Parlament uznaje inwestycje w prawa i usługi dla ofiar za kluczowe dla zmniejszenia kosztów przestępczości i zwiększenia zdolności powrotu do pracy, a także dla efektywności postępowań karnych.

Państwa członkowskie UE niedawno przyjęły inne dyrektywy, pokazując gotowość do poprawy praw określonych grup ofiar. Teraz powinny potwierdzić swoje zobowiązanie wobec wszystkich ofiar przestępstw, podnosząc minimalne standardy w rewizji Dyrektywy o prawach ofiar. Wszystkie ofiary powinny być traktowane równo, niezależnie od tożsamości płciowej, orientacji seksualnej, wieku, niepełnosprawności, pochodzenia etnicznego, statusu pobytu czy rodzaju wykorzystania.

Wzywamy wszystkie państwa członkowskie UE i Parlament Europejski do wspólnego działania na rzecz każdej ofiary w UE. Zachęcamy do przyjęcia rozwiązań proponowanych przez Komisję Europejską i Parlament, aby prawa ofiar stały się rzeczywistością. Przyjmując silną Dyrektywę o prawach ofiar, państwa członkowskie mogą pokazać swoje zaangażowanie w wartościowanie podstawowych praw człowieka, godności ludzkiej i wartości Unii Europejskiej.