Od poniedziałku 17 marca 2025 r. rusza kampania społeczna przeciwko mowie nienawiści #NajpierwGłowaPotemMowa.
Jaki jest cel kampanii?
Kampania ma na celu przede wszystkim informowanie o tym, czym jest mowa nienawiści, jakie niesie ze sobą negatywne skutki. Dzięki kampanii osoby pokrzywdzone mową nienawiści będą miały zapewnione nieodpłatne wsparcie prawne i psychologiczne.
Czym jest mowa nienawiści?
Mowa nienawiści to wszelkie wypowiedzi, zachowania, obrazy, gesty, które mają na celu podżeganie do nienawiści, przemocy lub dyskryminacji wobec osób lub grup społecznych, opartych na ich przynależności narodowej, etnicznej, religijnej, rasowej, płciowej, orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, niepełnosprawności czy innych cechach. Nie muszą mieć formy fizycznej – często dotyczą sfery psychicznej i wyrażone są hejtem wymierzonym w ofiarę. Celem mowy nienawiści jest często wykluczenie, dehumanizacja lub poniżenie danej grupy.
Przyczyną przestępstw z nienawiści są zazwyczaj uprzedzenia wobec określonych grup społecznych. Mogą one obejmować naruszenie różnych dóbr, takich jak życie, zdrowie, mienie, nietykalność cielesna czy godność. Choć w prawie występują różne określenia tych przestępstw, ich wspólną cechą jest dyskryminacyjna motywacja sprawcy oraz atak na osoby przynależące do wybranych grup. Warto przypomnieć, że przestępstwa z nienawiści wymierzone są w godność człowieka, która jest źródłem jego praw i wolności. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 31 ust. 2 wskazuje, że „każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych”.
Przykłady mowy nienawiści:
- Obrażające komentarze skierowane do mniejszości narodowych, np. rasistowskie wyzwiska wobec osób czarnoskórych.
- Publiczne nawoływanie do przemocy, np. poprzez posty w mediach społecznościowych, które zachęcają do atakowania określonych grup ludzi (np. uchodźców, LGBT).
- Zarządzanie pogardą wobec religii, np. publiczne ośmieszanie lub znieważanie symboli religijnych (np. Koran, Biblia).
- Wypowiedzi nawołujące do nienawiści na tle politycznym, np. propaganda ekstremistyczna lub szerzenie fałszywych informacji o grupach społecznych.
- Obraźliwe słowa wobec osób o innej orientacji seksualnej, np. homofobiczne czy transfobiczne komentarze.
- Grafiki i hasła propagujące rasizm, seksizm czy inne formy dyskryminacji (np. na plakatach, w internecie).
Doświadczyłeś mowy nienawiści? Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z Olsztyńskim Telefonem Zaufania (nr 19288), który jest czynnym całą dobę przez siedem dni w tygodniu.
Zasięg kampanii
Kampania #NajpierwGłowaPotemMowa jest realizowana w Polsce i we Włoszech: w Polsce przez Stowarzyszenie DROGA, Federację Organizacji Socjalnych FOSa, Stowarzyszenie Kobieta Na Plus, Stowarzyszenie Nigdy Więcej oraz Komendę Wojewódzką Policji w Olsztynie, a we Włoszech przez Olsztyński Telefon Zaufania
Kampania została dofinansowana ze środków UE z programu Erasmus Plus w ramach projektu „Upskilling organisational potential of stakeholders in providing grassroots services to victims of hate crimes”. Treści kampanii nie reprezentują/ są tożsame ze stanowiskiem UE.
