Kategoria: Benevict

Trwają konsultacje pomiędzy Komisją Europejską a stroną społeczną w sprawie zmian i poprawek w dyrektywie 2012/29/UE, zwanej dyrektywą dotyczącą ofiar przestępstw. Ich celem jest wprowadzenie nowych i bardziej przyjaznych regulacji wspierających ochronę ofiar przestępstw. Na ich podstawie powstał tzw. dokument w sprawie postanowień w dyrektywie (Model Provisions Paper – MPP), który ma za zdanie przedstawienie zmian opinii publicznej. W połowie września zostanie opublikowane wspólne stanowisko Komisji Europejskiej i organizacji społecznych reprezentowanych m.in. przez sieć Victim Support Europe (VSE). Bieżące konsultacje do MPP wskazują zarówno na pozytywne zmiany jak i potencjalne obszary ryzyka w treści zaproponowanych poprawek. Pierwsze dotyczą m.in. wprowadzenia ułatwień w funkcjonowaniu Infolinii 116 006 dla ofiar przestępstw, udzielania specjalistycznego wsparcie dla ofiar przestępstw, płatności z góry za odszkodowania przez sprawców, prawa do kontroli decyzji w trakcie postępowania sądowego,  pomocy dla ofiar przestępstw w sądzie, w tym wsparcia osób niepełnosprawnych i gromadzenia danych. Z kolei obszary ryzyka w treści poprawek są związane głównie z niejasnym językiem dyrektywy,  brakiem akceptacji dla ogólnych usług wsparcia na rzecz ofiar przestępstw, w tym indywidualnej oceny potrzeb ofiar oraz wprowadzenia usług pierwszego kontaktu przez policję.

Na obecnym etapie realizacji projektu zakończyły się badania w formie ankiet i wywiadów pogłębionych, które miały na celu zrozumienie stopnia wdrożenia Dyrektywy UE w sprawie ofiar. Wnioski nasuwające się z tych analiz wskazują na wysoce niewystarczalne działania państwa członkowskich w obszarze ochrony ofiar, które dotyczą dziedzin takich jak:

Informacja

W wielu przypadkach informacje otrzymywane przez ofiary są nadal przekazywane skomplikowanym językiem prawniczym. Jednocześnie informacje, które otrzymują ofiary, są często przekazywane w trakcie jednego spotkania, więc nie są one w stanie ich zapamiętać i zrozumieć nawet najbardziej podstawowych informacji.

Wsparcie

W wielu państwach członkowskich brakuje sieci wsparcia ofiar, które mogłyby systematycznie wspierać je. Dostęp do usług wsparcia często zależy od miejsca zamieszkania ofiary. Tym samym osoby zamieszkujące np/ obszary wiejskie mają znacznie mniesze szanse uzyskania pomocy.

Odszkodowanie

Wiele państw członkowskich nie było w stanie udzielić jasnych informacji na temat uprawnień ofiar w zakresie uzyskania odszkodowania. Co więcej proces ubiegania się o odszkodowanie jest skomplikowany (np. przejście z postępowania karnego do cywilnego) i często nie może zostać wszczęty bez adwokata. Proces składania wniosków o odszkodowanie jest czasochłonny i często skutkuje otrzymaniem przez ofiary bardzo niskich kwot rekompensaty finansowej.

Więcej informacji na temat projektu znajduje się na stronie internetowej projektu:

Benevict – Victim Support Europe (victim-support.eu)

Na wniosek 60 organizacji pozarządowych z całej Europy, w tym Stowarzyszenie Wspierania Działań na Rzecz Osób Potrzebujących Pomocy DROGA w Olsztynku oraz organizacji Victim Support Europe Komisja Europejska zdecydowała się podjąć pierwsze kroki mające na celu poprawkę obowiązującej do tej pory Europejskiej Dyrektywy ds. Ofiar uchwalonej przez Parlament Europejski i Radę Europy.

Sygnatariusze wniosku do Komisji Europejskiej wnioskują o zmianę zapisów Dyrektywy, które będą docelowo zmierzać do wdrożenia krajowych strategii na rzecz ofiar oraz przyjęcia kompleksowych krajowych ram wsparcia ofiar przestępstw.

Komisja Europejska widzi z kolei konieczność m.in. wzmocnienia prawa ofiar do 1) uzyskiwania i dostępu do informacji, w tym bardziej efektywne uczestnictwo w sprawach karnych wraz z niezbędnym wsparciem sądów i stworzenie infolinii dedykowanej ofiarom 2) większej ochrony praw ofiar poprzez zindywidualizowaną ocenę, 3) większej ochrony dzieci oraz 4) uzyskiwania rekompensaty od sprawcy przestępstwa.

Poniżej odpowiedź sygnatariuszy na zapowiedź zmian w Dyrektywie.

W związku z planowanymi poprawkami do Dyrektywy Praw Ofiar UE planujemy zorganizowanie kampanii informacyjnej na temat utworzenia na terenie całej UE infolinii 116 006 dla ofiar przestępstw. W kampanii weźmie udział 40 organizacji członkowskich należących do organizacji Victim Support Europe.

Przyłącz się do wspólnego apelu skierowanego do UE i państw członkowskich o wdrożenie i wsparcie utworzenia i funkcjonowania infolinii 116 006 na szczeblu krajowym.

Informacje i grafiki na temat kampanii będą udostępnione na naszej stronie internetowej oraz na profilu FB.

---

Stowarzyszenie DROGA zostało jednym z partnerów w europejskim projekcie Benevict realizowanym przez europejską sieć Victim Support Europe (VSE). Partnerstwo utworzone w ramach projektu BeneVict zbiera informacje na temat praktycznych aspektów implementacji europejskiej dyrektywy 2012/29/UE o prawach ofiar w państwach członkowskich. Jednym z elementów projektu jest badanie ankietowe oraz wywiady pogłębione przeprowadzone wśród przedstawicieli instytucji i organów związanych z wymiarem sprawiedliwości w Polsce (np. sędziowie, prokuratorzy, funkcjonariusze policji, zarządzający sektorem pozarządowym specjalizującym się we wsparciu ofiar przemocy, przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej i inni). Badanie to będzie realizowane w Polsce przez Stowarzyszenie DROGA od połowy listopada 2022 r. do stycznia 2023 r.

Zamierzeniem projektu BeneVict jest zwiększenie praw ofiar przestępstw w UE. Projekt wspiera państwa członkowskie UE w podejmowaniu działań na rzecz ofiar przemocy, opracowywaniu ich własnych strategii krajowych, dostarczaniu narzędzi metodologicznych dla przyszłych wspólnych inicjatyw – w tym oceny wdrożeń dyrektywy, gromadzenia danych oraz opracowanie argumentów na rzecz zwiększenia korzyści płynących ze wsparcia ofiar i uzasadnienia ich jako inwestycji o charakterze społecznym.
Metodologia projektu ma również za zadanie opracowanie uchwycenia perspektywy płci i perspektyw ofiar różnych form przemocy w szczególności grup takich jak dzieci, ofiary terroryzmu, przestępstw z nienawiści, niepełnosprawnych oraz ofiar przemocy domowej.

W ramach projektu zostanie przeprowadzony przegląd różnych praktyk w zakresie gromadzenia danych, które mogą pomóc w identyfikacji i/lub rozwiązaniu kwestii równości płci i wiktymizacji ofiar.

Więcej na temat projektu: https://victim-support.eu/what-we-do/our-projects/ongoing/benevict/